Τρίτη, Ιανουαρίου 31, 2006

Μελαγχολία



Τα χιόνια έλιωσαν... η μαγεία αλλά και η απειλή της απομόνωσης πέρασαν.

Έξω έχει ήλιο - πλησιάζει στην δύση - αλλά γύρω από το σπίτι βρέχει. Από τη στέγη στάζει ρυθμικά το λιωμένο χιόνι.

Κάτι μεγάλοι σταλακτίτες έπεσαν χθες με πάταγο - σαν βόμβες πάγου.

Μετά το χιόνι, η μελαγχολία. Περίεργος ήλιος - σαν τον μαύρο του Dürer.

H μεγάλη έκθεση Mélancolie, Génie et Folie en Occident (Μελαγχολία: Ιδιοφυία και Τρέλα στην Δύση) έκλεισε στο Παρίσι και μετακομίζει στο Βερολίνο.

Αλλά ο καθένας έχει την δική του σειρά εικόνων, μέσα του.

Καμιά φορά γράφεις μόνο για να μην είσαι μόνος.

56 σχόλια:

raffinata είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
takis vasilopoulos είπε...

ΣΑΣ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΩ...
Δεν είναι απλά δύο λέξεις που βλέπετε στην οθόνη,ούτε 14 ψηφία.
Σας καταλαβαίνω με πραγματικά αισθήματα.

Και δεν ξέρω αν αυτό μειώνει τη μοναξιά,ισως τη γλυκαίνει...

Οταν η μελαγχολία με κατακλύζει κρατώ ένα ζεστό χέρι ή μια ζεστή αναμνηση.(τίποτα απο τα δύο δεν είναι αρκετό βέβαια...)

Καμια φορά δακρύζω και κοιτώ τον εαυτό μου στον καθρέπτη....

<< ..είναι ένας μυστικός τόπος η χώρα των δακρύων >> για να θυμηθώ τον μικρό πρίγκιπα....ή αλλιως είναι ένας μυστικός τόπος η χώρα της μελεγχολίας , ιδιωτικός, αιχμηρός, αμίληκτος, μα μερικές φορές απέραντα δημιουργικός και ονειρικός.

poor_misguided_fool είπε...

Κυρίως θες να την νικήσεις, αλλα και πολλές φορες να της παραδοθείς..και "σκάβεις πιο βαθιά ". Ίσως λόγω της έντασης των συναισθημάτων που την χαρακτηρίζει..(Δεν ξέρω ποσο "άρρωστο " είναι το τελευταίο, αλλα για μένα αληθινό)..

Με αφορμή αυτό το post διάβασα
τον πρώτο ορισμό της μελαγχολίας από τον Ιπποκράτη


Δεν καταλαβαίνω το συσχετισμό μεταξύ Μελαγχολίαs και Ιδιοφυίαs όμως. Ξέρω μεγάλους επιστήμονες που υπέφεραν από αυτή αλλα δεν βλέπω αιτιακή σχέση τύπου: Υπέφεραν από αυτή και για αυτό μεγαλούργησαν..Την επίδραση στην τέχνη την αντιλαμβάνομαι καλύτερα (νομίζω): Η μελαγχολία ήταν η κινητήριος δύναμη της έκφρασης μέσω της τέχνης, και μάλιστα αυτή αποτυπώνεται και στο έργο.

MainMenu είπε...

Έτσι για να κόψουμε φλέβες

A Burnt Ship

Out of a burnt ship, which, by no way
But drowning could be rescued from the flame
Some men leaped forth, and ever as they came
Near the foes' ships, did by their shots decay

So all were lost which in the ship were found
They in the sea being burnt, they in the burnt ship drowned

ματαιότης

MainMenu είπε...

το ποίημα είναι του John Donne και πιστεύω ότι κολλάει σε πολλές συζητήσεις που έχουν γίνει εδώ. Πιο πόλυ στη συζήτηση Μίκη, Μάνου

Stormrider είπε...

ευτυχώς που υπάρχει η μελαγχολία κι ο φόβος της μοναξιάς, κίνητρο για δημιουργία κι ερέθισμα στην φαντασία. πολλές φορές αναρωτιέμαι αν γράφουμε κάτι για να κάνουμε παρέα στον εαυτό μας ή να φανταζόμαστε ότι υπάρχουν κάποιοι που αισθάνονται το ίδιο.
αντίθετο της μελαγχολίας είναι η αλλοτροίωση: η πρώτη προκύπτει από σκέψη και συναισθήματα ενώ η άλλη από πλήρη έλλειψη των παραπάνω.

broccoli είπε...

πάντως η συσχέτιση μελαγχολίας-δημιουργικότητας υπάρχει απο πολύ παλιά.

ο Αριστοτέλης αναρωτιώταν "γιατί όλοι οι εξέχοντες στην φιλοσοφία, την ποίηση ή τις τέχνες είναι μελαγχολικοί;"

Caesar είπε...

"Οι άνθρωποι, όντας δυστυχείς εκ φύσεως, θέλουν να πιστεύουν οτι είναι έτσι μόνο εκ περιστάσεως"
Τζιάκομο Λεοπάρντι

Nikos Dimou είπε...

H συσχέτιση μελαγχολίας και δημιουργικότητας έχει τεκμηριωθεί στατιστικά και ψυχιατρικά

Φαίνεται ότι σχεδόν το 90% από αυτούς που θεωρούμε μεγαλοφυείς δημιουργούς έπασχε από την Ιερά Νόσο των αρχαίων.

Βέβαια τώρα έχει το πεζό ψυχιατρικό όνομα "κατάθλιψη" και αντιμετωπίζεται με Prozac (Ladose στην Ελλάδα) Seroxat και άλλα αντικαταθλιπτικά.

Προσωπικά δεν θα ήθελα ποτέ να "θεραπευτώ" από την μελαγχολία μου - την θεωρώ αναπόσπαστο κομμάτι του εαυτού μου.

Nikos Dimou είπε...

H πραγματική μελαγχολία δεν έχει συγκεκριμένη αιτία, αλλιώς είναι θλίψη και όχι κατάθλιψη. Ο ποιητής του Καβάφη δεν είναι χαρακτηριστικό δείγμα μελαγχολικού. Αυτός θλίβεται επειδή γερνάει.

Αλλά από ότι φαίνεται οι έφηβοι είναι εξίσου μελαγχολικοί με τους γέροντες.

raffinata είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
gravoura είπε...

@takis vasilopoulos
Mε καλύψατε αρκετά.
Μοιάζει με το βυθό της θάλασσας. Κάνεις βουτιά να τον φτάσεις, το ταξίδι μοναχικό, μοιάζει μεγάλο, κρύβει αγωνία, μα όταν φτάσεις το βότσαλο ή το κοχύλι και ανέβεις στην επιφάνεια έχεις καταφέρει ήδη κάτι. Είναι δικό σου, το ανακάλυψες, το κατέκτησες.
Δύναμη λοιπόν η μελαγχολία για δημιουργία, αν δεν της επιτρέψουμε να μας κρατήσει για πάντα στο βυθό.

gravoura είπε...

Kαι σαν νότα χαμόγελου, σημειώνω πως πάντα με τραβούσαν τα μελαγχολικά μάτια. ΄Ισως γιατί ήταν πρόκληση να τα κάνω να φωτιστούν από χαρά.

sal.ló είπε...

Κάτι συμβαίνει χτες και σήμερα... Μία περίεργη θλίψη σέρνεται στην μπλογκολογιά, χαίρομαι που δεν είμαι ο μόνος.

MainMenu είπε...

εγώ όταν μελαγχολώ νιώθω σα να πνίγομαι και να μη με πειράζει...για αυτό και έβαλα αυτό το ποίημα...θα μπορούσα να βάλω και κάτι από Εκκλησιαστή...ή Ash Wednesday

because these wings are no longer wings to fly
but merely vans to beat the air
the air which is not thoroughly small and dry
smaller and dryer than the will
teach us to care and not to care
teach us to sit still

ή ίσως και κάτι από το χολερικό ΄Αμλετ, ίσως αυτός είναι ο πιο κατάλληλος γιατί νόμιζε πως υπήρχε κάποιος λόγο που ήταν μελαγχολικός...ή μήπως υπήρχε εν τέλει λόγος?

η μελαγχολία αποκλείεται να είναι και πολιτική?

resident είπε...

Μελαγχολια πριν τη βροχη, την ωρα που βρεχει ,μελαγχολια μετα το sex,οταν ειμαι μονοs σε ενα παγκακι σε μια πολη που στο παρελθον εζησα στιγμεs,ακουγονταs to the hours του glass,beth gibbons,tim buckley,κατι απο αλεξιου,μελαγχολια οταν θυμαμαι καλοκαιρια που αφησαν ανεξιτιλα σημαδια,οταν ειμαι μονοs σε μια παραλια... feelings,nothing more than feelings..

Nikos Dimou είπε...

raffinata said...
η επιληψία θεωρείτο Ιερά Νόσος,


Έχετε δίκιο raffinata με παρέσυρε το πρόγραμμα της έκθεσης που γράφει:
Sa désignation comme « maladie sacrée» implique une dualité.
(Ο χαρακτηρισμός της ως ιερής νόσου υποδηλώνει τη διττή της υπόσταση).

Nikos Dimou είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
takis vasilopoulos είπε...

προς newlens
Σχετικά με αυτό που λέτε θα προσπαθήσω να πω δυο λόγια μιας και σπουδάζω ιατρική...
Η ψυχιατρική έχει ορισμούς και διεθνεις οδηγίες σχετικά με το πότε λέμε οτι κάποιος έχει κατάθλιψη....υπάρχουν κριτήρια.

Για να πώ την αλήθεια έχοντας μπροστά μου τον πίνακα με τα κριτήρια φοβάμαι οτι αναγνωρίζω αρκετα απο αυτά στον εαυτό μου,κριτήρια που και πολλοί άλλοι θα αναγνωρίζατε....αυτό με κάνει πολύ σκεπτικό σε συνδιασμο με το γεγονός οτι η ψυχιατρική ήταν λίγο << φλού >> επιστήμη για πολλά χρόνια.Όμως ας μην είμαστε αρνητικoί,στην σημερινή εποχη εξηγεί πολλές καταστάσεις επιστημονικά.

Θυμάμαι σε ένα κείμενο του κ.Δήμου(σκέψεις για την αναγκαιότητα της αγάπης) όπου έλεγε : << Κάποιον τον βασάνιζε η έμμονη ιδέα του θανάτου,του έδωσαν χάπια για θεραπεία.Αραγε με αυτά δεν θα πεθάνει....Όχι ,αλλά θα μπορέσει να ζήσει μια << κανονική ζωή >> .Και ποιος είπε ότι θέλει να ζήσει μια κανονική ζωή?Και ποιος αποφασίζει τι είναι η κανονική ζωή?η πλειοψηφεία? ...... >> .Eπίσης να θυμήσω το κείμενο του << ο τρελός με τα πουλιά >>

Συμφωνω πολύ μέχρι ενός σημείου .Τι θέλω να πω,ούτε ο κ.Δήμου,ούτε εγώ ούτε και οι πιο πολλοί απο εσας φαντάζομαι θέλουμε να πάρουμε χάπια για τη μελεγχολία που νιώθουμε πολλές φορές.Ειναι κομμάτι της ζωής μας.Χωρις αυτή γινόμαστε άλλοι,ρομποτ- << κανονικοί >> .Ομως υπάρχουν περιπτωσεις όπου όντως ιατρικώς υπάρχει έντονα πρόβλημα,όπου ο άνθρωπος έχει σοβαρή καταθλιψη(επιβεβαιώνεται με ανωμαλίες σε ορμόνες,συμπεριφοριολογικα,κληρονομικά).Εκει γενάται το ερώτημα.ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ?Tον αφήνουμε να αυτοκτονήσει , να ζει σαν φυτό χαμένος σε έναν παράξενο κόσμο,ανήμπορος ή του δίνουμε θεραπεία.Και με τη θεραπεία τον θεραπεύουμε όντως ή τον μετατρέπουμε σε << κανονικό >> φυτό ?Με μπερδεύει πολύ το θέμα.Σαν γιατρος θα έδινα θεραπεία

Με συγχωρείτε για την έκταση....

Nikos Dimou είπε...

Και ο Μέγας Mελαγχολικός Κώστας Καρυωτάκης (σχεδόν όλα του τα ποιήματα θα ταίριαζαν εδώ):

ΑΝΟΙΞΗ

Ετσι τους βλέπω εγώ τους κήπους.

Στον κήπο απόψε μου μιλεί μια νέα μελαγχολία.
Βυθίζει κάποια μυγδαλιά το ανθοχαμόγελό της
στου βάλτου το θολό νερό. Και η θύμηση τής νιότης
παλεύει τόσο θλιβερά την άρρωστη ακακία...

Εξύπνησε μια κρύα πνοή μες στη σπασμένη σέρα,
όπου τα ρόδα είναι νεκρά και κάσα η κάθε γάστρα.
Το κυπαρίσσι, ατελείωτο σα βάσανο, προς τ' άστρα
σηκώνει τη μαυρίλα του διψώντας τον αέρα.

Και πάνε, πένθιμη πομπή λες, της δεντροστοιχίας
οι πιπεριές και σέρνονται τα πράσινα μαλλιά τους.
Οι δύο λατάνιες ύψωσαν μες στην απελπισιά τους
τα χέρια. Κι είναι ο κήπος μας κήπος μελαγχολίας.

resident είπε...

ΔΙΑΚΟΣ

Μέρα τ' Απρίλη.
Πράσινο λάμπος,
γελούσε ο κάμπος
με το τριφύλλι.

Ως την εφίλει
το πρωινό θάμπος,
η φύση σάμπως
γλυκά να ομίλει.

Εκελαδούσαν
πουλιά, πετώντας
όλο πιο πάνω.

Τ' άνθη ευωδιούσαν.
Κι είπε απορώντας:
“Πώς να πεθάνω;”

broccoli είπε...

H συσχέτιση μελαγχολίας και δημιουργικότητας έχει τεκμηριωθεί στατιστικά και ψυχιατρικά

αυτή η στατιστική συσχέτιση αμφισβητείται απο πολλούς ερευνητές, δεν είναι και εύκολο να μετρηθεί αξιόπιστα.

πέρα απο την "απλή" μελαγχολία, παρόμοια συσχέτιση έχει γίνει και με την μανιοκατάθληψη, τον αλκοολισμό, τα ναρκωτικά (όπιο μέχρι LSD) ή ακόμα και τη φυματίωση (η πτώση στην ποιότητα των καλλιτεχνικών έργων τον προηγούμενο αιώνα αποδίδεται στη θεραπεία της φυματίωσης), δηλαδή με καταστάσεις που οδηγούν το μυαλό στα άκρα και λειτουργούν ως κίνητρα.


PS τα μπρόκολα είναι αντικαταθλιπτικά, αλλά μην τα τρώτε, μια χαρά είναι η μελαγχολία

Nikos Dimou είπε...

newlens:
Nαι ο Καρυωτάκης της Πλάτωνος είναι κορυφαία στιγμή της Ελληνικής Μουσικής.

the resident...
Ο ΔΙΑΚΟΣ είναι από τα ελάχιστα αισιόδοξα ποιήματα του Κ. (Η ζωή είναι ωραία και αναρωτιέται πώς θα πεθάνει). Το αντίθετο από ότι έκανε ο Κ.

resident είπε...

Σωστα.Αυτο ηθελα να τονισω.Αυτη την συγκρουση μεσα μασ...

Stormrider είπε...

Ύψιστη μορφή για μένα δημιουργικής μελαγχολίας/κατάθλιψης είναι ο Νίτσε. Είναι πολύ δυνατές οι περιγραφές του για το υπο ποιές συνθήκες δημιουργούσε (στο "Ζαρατούστρα")

mickey είπε...

@tassos-papadakis
Έχω κι εγώ καλή διάθεση. Όσο για την πρόσκληση, ευχαρίστως θα 'ρχόμουν. Με τι θα "στολίσεις" τα μακαρόνια;

Έχω αρχίσει να γράφω κάτι, ίσως το ρίξω αργότερα, δεν ξέρω. Δεν πειράζει πάντως πού και πού να πιάνουμε και κάνα τέτοιο θέμα. Όλα μέσα στη ζωή είναι…

resident είπε...

Αρχισαν να διακρινονται οι μελαγχολικοι και οι μη στη παρεα μαs.

resident είπε...

If a fiddler played you a song, my love
And if I gave you a wheel
Would you spin for my heart and loneliness
Would you spin for my love

If I gave up all of my pride for you
And only loved you for now
Would you hide my fears and never say
"Tomorrow I must go"

Everywhere there's rain my love
Everywhere there's fear

If you tell me a lie I'll cry for you
Tell me of sin and I'll laugh
If you tell me of all the pain you've had
I'll never smile again

Everywhere there's rain my love
Everywhere there's fear

I can plainly see that our parts have changed
Our sands are shifting around
Need I beg to you for one more day
To find our lonely love

Everywhere there's rain my love
Everywhere there's fear--tim buckley
Ποσεs φορεs κλαψαμε μαζι με αυτην ακουγονταs το.

Dormammu είπε...

Τα πράγματα προχωρούν αργά κι εμείς φεύγουμε γρήγορα....

mickey είπε...

Δε θέλω να χάσω το χαμόγελο και την καλή μου διάθεση, αλλά πάντως θυμάμαι αρκετές περιόδους (μερικές φορές αρκετά μεγάλες) που ένιωθα έτσι, ιδιαίτερα κατά την εφηβεία και λίγο μετά. Δεν ξέρω πότε πρόκειται για κατάθλιψη και πότε όχι. Τι σημασία έχει άλλωστε;

Νομίζω πως η σύνδεση της μελαγχολίας με τη μοναξιά είναι κάτι παραπάνω από αυτονόητη. Δε γνωρίζω κανένα που να νιώθει έτσι σε παρέα, ακόμα κι αν είναι στις μαύρες του. Με τη δημιουργικότητα όμως; Για μένα τουλάχιστον είναι και αυτή βέβαιη (δεν γνωρίζω σχετικά επιστημονικά συμπεράσματα). Προσωπικά, αν και έχω "διαγνώσει" μελαγχολία και με άλλα πράγματα (ταξίδια στη φύση, ηλιοβασιλέματα κλπ), την έχω συνδέσει κυρίως με τη μουσική. Μου αρέσει πολύ να ακούω μουσική (αντίστοιχου mood φυσικά) όποτε μελαγχολώ, από Σοπέν (αλήθεια, δεν πάει με όλα;) μέχρι τις ρομαντικές διασκευές του Clydermann ή τις συνθέσεις του Chris Spheeris. Μπορεί φυσικά να συμβεί και το αντίθετο, να ακούσω μουσική και να "μελαγχολήσω" (ειδικά αν μου φέρνει κάποιες ...αναμνήσεις).

Ακόμα καλύτερο είναι να μην αρκούμαι στο να ακούω παθητικά, αλλά να κάθομαι στο πιάνο με τις ώρες και να παίζω ρομαντικά κομμάτια (όχι κατ' ανάγκη μελαγχολικά, αλλά σε ανάλογη διάθεση). Ή να κάνω νυχτερινές διαδρομές με το αυτοκίνητο μέχρι το Σούνιο, την Κόρινθο (από την παλιά εθνική φυσικά), τη Χαλκίδα ή και πιο μακριά (μια βραδιά έφτασα μέχρι τη Λάρισα και γύρισα πίσω), απολαμβάνοντας και πάλι την αγαπημένη μου μουσική (μένω στον Πειραιά). Έξοχος συνδυασμός (το συνιστώ και ως …αντικαταθλιπτικό)!

Αυτό όμως που μου "έβγαινε" περισσότερο σε τέτοιες στιγμές (και μου λείπει αρκετά τα τελευταία χρόνια) είναι να κάτσω και να "γράψω" μουσική. Από κάποιες σκόρπιες νότες και συγχορδίες στο πιάνο ή το ηλεκτρονικό κλαβιέ (πάνω στην έμπνευση της στιγμής), μέχρι την ολοκληρωμένη σύνθεση και ενορχήστρωση ενός (συνήθως instrumental) κομματιού στο sequencer του PC (αυτό μπορούσε να μου πάρει και βδομάδες μαζί με τις "λεπτομέρειες"). Εξαιρετική εμπειρία. Έμπνευση και δημιουργικότητα. Όσο πιο βαθιά η μελαγχολία (ή ακόμα και ο πόνος), τόσο καλύτερο το κομμάτι! Ποτέ μου σχεδόν δεν κατάφερα να κάνω κάτι παρόμοιο όποτε ένιωθα ευτυχισμένος (ούτε καν μου ερχόταν η διάθεση). Η μελαγχολία μερικές φορές μπορεί να είναι πολύ ωραία - μέχρι που μου λείπει ώρες ώρες ;)

Υ.Γ. Πάντως η απάντησή σου tassos_papadakis (να σε λέω Τάσο;) με έκανε να γελάσω ξανά :)

Dormammu είπε...

Μη μελαγχολείτε, στραφείτε προς τα εμπρός. Τα πιο ωραία ακόμα μας προσμένουν. Tomorrow is another day….
@mickey: Μπορεί να σε πετύχω στην παραλιακή κανένα βραδάκι.. Αν και μένω βόρεια, κατεβαίνω συχνά μέχρι Σούνιο. Η Τέλεια Διαδρομή, ιδίως προς τον Νοέμβρη. Απόλαυση…

raffinata είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
mickey είπε...

@georgia.m (11:22μμ)
Αχ, Γεωργία, πόσο δίκιο έχεις! Πολλές φορές ευχόμουν να μην είχα ζήσει τέτοιες στιγμές, αλλά από την άλλη, ποιοι θα ήμασταν χωρίς αυτές;
By the way, πού είχες εξαφανιστεί και δε σε βλέπαμε; Μας έλειψες…

@dormammu (11:44μμ)
Ποτέ δεν ξέρεις. Πάντως όταν πρωτοπήρα το αμάξι που έχω μέχρι τώρα, πήγαινα σχεδόν κάθε βράδυ. Πράγματι, εξαιρετική διαδρομή! Μου αρέσει επίσης πολύ και η παλιά εθνική Αθηνών-Κορίνθου (ειδικά το κομμάτι της Κακιάς Σκάλας). Κάπου εκεί είδα και την πρώτη Ανατολή του 2006 - μάλλον θα καταλάβατε ότι είμαι κάπως …ρομαντικός, έτσι;

resident είπε...

"The sadness will last forever . . . . "
Mια απο τισ τελευταιεs φρασειs του van gogh πριν πεθανει.

Μαύρος Γάτος είπε...

Το ...μυστικό είναι να μείνεις για πάντα ένα παιδί, που δεν παύει να ανακαλύπτει τον κόσμο, κάθε μέρα, κάθε στιγμή. Έχετε δει ποτέ παιδί μελαγχολικό; Δεν λέω για έφηβο.

Το μυστικό είναι στο Ταξίδι ...

ξέρω εγώ κάτι που, μπορούσε Καίσαρ, να σε σώσει,
κάτι που πάντα βρίσκεται, σ'αιώνια εναλλαγή...

takis vasilopoulos είπε...

GEORGIA πολυ σωστο αυτό που είπες << ... σε καθιστα ανάπηρο ... >> για αυτο ακριβώς πιστεύω πρέπει να διαχωρίσουμε τη μελαγχολία στην οποία βυθίζεται κάποιος και μετα του βγαίνει σε δημιουργικότητα απο την βαρια κατάθλιψη όπου χρήζει θεραπείας.Η βαριά καταθλιψη είναι ένας δρόμος χωρίς επιστροφη στα σκοτεινα μονοπάτια του μυαλού,χάνεσαι.Με τα φάρμακα δεν ξέρω αν ξαναβρίσκεις το δρόμο αλλά υπάρχουν ελπίδες.....

Συμφωνω με τον κ.Δήμου ότι η πραγματική μελαγχολία δεν έχει συγκεκριμένη αιτία,προκειτε για ΕΝ ΤΩ ΒΑΘΕΙ αέναη ανησυχία.Κάτι που δεν σε αφήνει ποτε,background μιας ζωης.

blade runner είπε...

Δεν νομίζω ωστόσο ότι η μελαγχολία, ως κατάσταση της ψυχής, ή ακόμη ακριβέστερα (αν μπορώ να είμαι ακριβής σε σχέση με ζητήματα της ψυχής, της δικής μου και όχι μόνο)ως ιδιοσυγκρασιακό γνώρισμα, έχει σχέση με την κατάθλιψη. Η κατάθλιψη είναι κλινική περίπτωση, η μελαγχολία, από την άλλη, είναι μάλλον μια προδιάθεση της ψυχής, η οποία εκδηλώνεται τόσο με συγκεκριμένες αφορμές, όσο κι εντελώς τυχαία. Ενας συνειρμός, πολύπλοκος και ταχύς στην ανάπτυξή του, μπορεί να προκαλέσει το συναίσθημα της μελαγχολίας.

Προσωπικά, κατατάσσω τον εαυτό μου στους μελαγχολικούς, αν και οι περισσότεροι φίλοι μου θα ορκίζονταν, με βάση την εξωτερική μου εικόνα και συμπεριφορά, ότι είμαι πηγή χαράς και αισιοδοξίας... Προσπαθώντας να καταλάβω, χρόνια τώρα, γιατί κλαίω τόσο εύκολα ακούγοντας συγκεκριμένα μουσικά κομμάτια, για παράδειγμα, αλλά ωστόσο αδυνατώ να εκφράσω τη μελαγχολία μου σε οριακές καταστάσεις, σε μια κηδεία αγαπημένου ανθρώπου, για παράδειγμα, αποτόλμησα διάφορες ερμηνείες: Υπάρχει, λέει, στο σόι της μητέρας μια κληρονομική διάθεση... Επίσης, όταν ήμουν παιδί, άκουγα βορειοηπειρώτικα μοιρολόγια, γιατί ο παππούς είχε έρθει τη δεκαετία του '30 από την Αλβανία (βορειοηπειρώτης γαρ) κι έτσι ξόρκιζε τη βαθιά νοσταλγία του για όλα αυτά που είχε αναγκαστεί να αφήσει τόσο νωρίς, πίσω του. Δεν ξέρω αν τα μοιρολόγια γέννησαν πρώτα αυτό το συναίσθημα ή αν απλώς ήταν η αφορμή ώστε αυτό να αναδυθεί στην επιφάνεια.

Γεγονός παραμένει πως έκτοτε δεν θυμάμαι να πέρασε ούτε ένας μήνας ολόκληρος, χωρίς τέτοιες δυνατές στιγμές μελαγχολίας.

Τις έχω αποδεχθεί, γιατί είναι - φευ! - αναπόσπαστο κομμάτι αυτού που είμαι τώρα, και συμφωνώ, κύριε Δήμου, ούτε εγώ θέλω να την αποχωριστώ τη μελαγχολία μου, θα ένιωθα ξαφνικά μια άλλη.

Σε ό,τι αφορά, τέλος, στη συσχέτιση της μελαγχολίας με τη δημιουργικότητα, το μόνο που μπορώ να πω με βεβαιότητα είναι πως δεν έχω μέχρι τώρα συναντήσει ούτε έναν άνθρωπο που να αγγίζει αυτό που αυθαίρετα αποκαλώ αληθινή έμπνευση, όντας ωστόσο ξένος προς αυτό το αλλόκοτο και φορές, φορές πνιγηρά γοητευτικό συναίσθημα.

Nikos Dimou είπε...

takis vasilopoulos said
Συμφωνω με τον κ.Δήμου


Αμάν αυτός ο κ. Δήμου!

Αν δεν θέλετε να με πειτε Νίκο - έστω τότε Νίκο Δήμου ή Ν. Δ.
"Συμφωνώ με τον Ν. Δ." (how about that?).
O οποίος σας εύχεται καλή νύχτα.

blade runner είπε...

georgia.m, έχεις δίκιο, εκεί ήθελα να καταλήξω, αλλά κάπου στην πορεία ξέχασα να την ολοκληρώσω αυτή τη σκέψη! :)
H θλίψη έχει εντελώς άλλες εκδηλώσεις από αυτές της μελαγχολίας. Κάποτε μπέρδευα αυτές τις δύο διαφορετικές καταστάσεις, τώρα όχι. Η μελαγχολία είναι διαφορετική από τον πόνο και τη θλίψη.

Νίκο, λοιπόν, και όχι κύριε Δήμου, καλή σας νύχτα.

resident είπε...

ο σαλταρω στο κενο που ειναι σημερα?φαινεται δεν σαλταρει στο κενο απο μελαγχολια.

blade runner είπε...

αρκεί, αυτή η γοητεία της μελαγχολίας να μην γίνεται αυτοσκοπός, να προσθέσω. Είναι καλό να βιώνεις τα όποια συναισθήματα αυθόρμητα, τη στιγμή που εκείνα γεννιούνται, και μετά να τα αφήνεις να αποσύρονται, και να μην τα ανακαλείς επί τούτου. Για να μην καταλήξει κανείς να βαυκαλίζεται και να ναρκισσεύεται (σε συναισθηματικό επίπεδο μιλώντας).

takis vasilopoulos είπε...

Νίκο Δήμου έχεις δίκιο.Το << κύριε >> το έλεγα απο σεβασμο αλλά τελικά είναι μια τυπικότητα.Ο πραγματικός σεβασμός αλλού φαίνεται.

Harry το post αναρτήθηκε το απόγευμα...και το << νταούνιασμα >> μόνο παρα φύσιν δεν είναι,διαφωνώ σε αυτό.Δεν εχετε μελαγχολήσει ποτέ?Η μελαγχολία δεν είναι κάτι αρνητικό όπως και η χαρά δεν είναι κατι κατ'αναγκην θετικό.Όλα αυτα ( μελαγχολία,χαρα κτλ. ) όταν είναι αυθεντικά έχουν και ένα άλλο όνομα .... ΖΩΗ
Καληνύχτα σας

Μαύρος Γάτος είπε...

Ε όχι βρε Τάκη, μην λέμε και ό,τι θέλουμε! Δηλαδή ό,τι θέλουμε, φυσικά, λέμε, αλλά αν στερήσουμε από τις λέξεις το νόημά τους δεν θα μπορέσουμε ποτέ να συνεννοηθούμε. Νομίζω πως εννοείς κάτι σαν αυτό:

Η μελαγχολία είναι αρνητική από την φύση της, και αυτό είναι κατ'ανάγκη κακό και επικίνδυνο. Η μελαγχολία είναι όλα αυτά, όχι όμως και οι μελαγχολικοί, που έχουν κι άλλες, συχνά αξιοθαύμαστες, πλευρές.

Καληνύχτα

mickey είπε...

Όλοι καληνύχτα λένε. Μόνος μου θα μείνω πάλι. Θα "μελαγχολήσω" κι εγώ στο τέλος μου φαίνεται. Τέλος πάντων, για να κάνουμε και λίγο χιούμορ με το θέμα, γνωρίζω πολλούς κομπιουτεράδες που θα μελαγχολήσουν με την παρακάτω είδηση:

Microsoft über alles

@ blade_runner
Είσαι απίστευτη!!! Νομίζω πως καταλαβαίνεις γιατί το λέω ;)

blade runner είπε...

@mickey

τώρα επέστρεψα! Να σου πω την αλήθεια, όχι, ειλικρινά, δεν καταλαβαίνω. Θέλεις να γίνεις πιο σαφής, γιατί νιώθω λίγο ηλίθια ξαφνικά (το οποίο πλάκα έχει, δεν έχω πρόβλημα, απλώς, ξέρεις, για να συνεννοηθούμε);

Ανώνυμος είπε...

the resident: σ' αγαπώ. η ενατένιση πρόκειται περί κατάσταση τύπου ερωτική για όποιον γιγνώσκει να μελαγχολεί και να αντλεί. προκύπτει η παρασημοφόρηση ενώ παρατηρείς κάρολο παπούλια στο γυαλί και τρίβεις το εξής ρήμα: οχετός. μελαγχολική κοινοβουλευτική δημοκρατία. θα μελαγχολύσω κι ύστερα εγώ πως θα συνεχύσω - καίτη γαρμπή. μελαγχολία, θλίψη, τύψεις. ο όσκαρ στη φυλακή. ο Κωνσταντίνος Βήττα ξέρει καλύτερα, ως ομοφυλόφιλος. έχει γράψει το χαζό-παιδί.mp3 υπό την οποία πλατσουρίζουν οι μπογιές στην άγρια χλόη. κι αφού είμαι ωραίο αγοράκι, σου ανακοινώνω και μια απόφραξη: την Πολυξένη και όλα τα άλλα λιθάρια της μελαγχολίας. για να..

πιτσιρίκος είπε...

Τη λέξη "μελαγχολία" τη βρίσκω σαχλή - αλλά πάλι όχι αρκετά ώστε να την υιοθετήσω. Η "θλίψη" μου αρέσει πιο πολύ. Όπως και να την πεις, αυτή η κακοκεφιά γεννάει τα καλύτερα. Άμα είσαι κι εντελώς καλά όλο σαχλαμάρες σου έρχονται στο μυαλό. Να, οι περισσότεροι δημοσιογράφοι είναι εντελώς καλά και όλο γράφουν, γράφουν και τίποτα δεν μένει. Τώρα, αυτοί οι απόλυτα ισορροπημένοι δεν έγραψαν ποτέ και τίποτα της προκοπής. Ενώ οι πυροβολημένοι έχουν γράψει τα καλύτερα κι έχουμε κι εμείς κάτι να διαβάζουμε. Όταν έχω τις μαύρες μου γράφω ένα αστείο κείμενο για να μου φτιάξει η διάθεση. Και η κούραση είναι πολύ χρήσιμη. Συνδυασμός κακοκεφιάς και κούρασης μπορεί να βγάλει αριστούργημα. Χαρά και καθαρό μυαλό είναι πολύ ωραία φάση αλλά από πλευράς δημιουργίας είναι σκέτη καταστροφή. Πάντως επειδή βλέπω μια στενοχώρια καταλήγω στο συμπέρασμα πως η Καρναβαλιά που πλησιάζει είναι σοφά τοποθετημένη χρονικά. Καλημέρα σας.

cyberdustz είπε...

Μελαγχολία, χαριτωμένη αίσθηση, όταν ακολουθεί επούλωση των πληγών.
Διαφορετικά είναι μία κατάρα της φύσης. Μπορεί να γίνει πηγή δημιουργικότητας, αλλά και ένα υπέρμετρο εμπόδιο. Τα όρια δεν είναι σαφή. Όσο για τις στατιστικές, μάλλον για αστείο πρόκειται, κάτι σαν την σχέση του φαινομένου του θερμοκηπίου και την έλλειψη πειρατών.

Nikos Dimou είπε...

Καλημέρα! Και καλό μήνα!

Δημήτριος said:
Όταν μελαγχολείτε, φίλοι,διαβάζετε Καζαντζάκη...

Εγώ μελαγχολώ όταν διαβάζω Καζαντζάκη. Ο ηρωισμός του μου φαίνεται προσποιητός και λίγο υστερικός.

Α - πράγματικά έχετε κακομάθει. 74 comments σε ένα βράδυ σας φαίνονται λίγα...

mickey είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
Caesar είπε...

Να μην ξεχάσουμε και την Φρανσουά Σαγκάν με το "Bonjour Tristese"

takis vasilopoulos είπε...

Καλημέρα,όχι μαύρε γάτε δεν εννοώ αυτό.Απλά διαφωνούμε.Πιστεύω πως στην μελαγχολία δεν μπορούμε να κολλήσουμε την ταμπελα << αρνητικο >> και να στιγματίσουμε την έννοια.Η μελαγχολία είναι το ένα πρόσωπο της ζωής που απο μόνη της δεν είναι ούτε αρνητικό ούτε θετικό.Αρνητικές ή θετικές είναι οι επιπτώσεις που έχει στον άνθρωπο,οι οποίες άλλοτε είναι αρνητικές και άλλοτε θετικές.

Θοδωρής Κλιάφας είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
πρεσβυωψ είπε...

Καλησπερα σας!
Ενα αλλο "νικοδημοπουλακι" προσθεστε στην παρεα σας... Ευχαριστω ολους σας που λαμβανετε μερος σε αυτην την ανταλλαγη αποψεων, γιατι καθε μερα αισθανομαι οτι μου δινετε κατι...
Καλο μας μηνα!

gravoura είπε...

Το πιο αβάσταχτο είναι, να βλέπεις δυο αθώα παιδικά μάτια μελαγχολικά!!!!

raffinata είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.