Ένας που άλλαξε τη ζωή μας

Steve Jobs: ο άνθρωπος που δεν θα μπορούσε να υπάρξει στην Ελλάδα.

Δεν ξέρω αν συνειδητοποιούν όλοι οι νέοι Έλληνες που μοχθούν για να αποκτήσουν (νόμιμα ή πλάγια) ένα πτυχίο, πως οι τρεις μεγαλύτεροι δημιουργοί οραμάτων, πνευματικού υλικού και επιχειρήσεων της εποχής μας, δεν είχαν ούτε απολυτήριο ...ΙΕΚ.

Δεν μιλάω για επιχειρηματίες (παρόλο που είναι πιο πλούσιοι κι από το εθνικό μας εισόδημα) γιατί όποιος π. χ. πει ότι ο Steve Jobs είναι κεφαλαιοκράτης, θα πέσει φωτιά να τον κάψει. Νομίζω πως το τελευταίο πράγμα που τον ενδιαφέρει είναι τα χρήματα.

Είναι δημιουργός: υλικού, τέχνης, ανθρώπων, οργανισμών, επιχειρήσεων, καταστάσεων. Αλλάζει την ζωή μας.

Ναι – ο Steve Jobs της Apple, της Next, της Pixar και τώρα της Disney, o Bill Gates της Microsoft και ο Larry Ellison της Oracle, είναι απλοί απόφοιτοι γυμνασίου. Είναι οι διασημότεροι αποχωρήσαντες (dropouts) από Πανεπιστήμια των Η.Π.Α. Επίσης ενδιαφέρον: και ο Jobs και ο Ellison ήταν παιδιά από ανύπαντρες μητέρες και δόθηκαν για υιοθεσία σε άλλες οικογένειες. Άλλαξαν τη ζωή των ανθρώπων περισσότερο από πολλούς ακτιβιστές και επαναστάτες.

(Και δεν μπορώ εδώ να μην αναφέρω τον Bill Gates, που δίνει το 95% της περιουσίας του για να αλλάξει την ζωή των παιδιών της Αφρικής).

Steve Jobs: ο άνθρωπος που δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει στην Ελλάδα – και ταυτόχρονα, ο άνθρωπος που η Ελλάδα θα χρειαζόταν περισσότερο από όλα τα πακέτα στήριξης της Ε. Ε.

Δημιουργός πλούτου – πνευματικού και υλικού. Δημιουργός πολιτισμού. Δημιουργός ομορφιάς. Δημιουργός δημιουργικού περιβάλλοντος – ανθρώπων που δημιουργούν.

Το βιβλίο «iCon Steve Jobs», βιογραφία του από τους Jeffrey Young & William Simon, έχει σαν υπότιτλο την φράση «Η εντυπωσιακότερη δεύτερη πράξη στην ιστορία των επιχειρήσεων». Από την έκδοσή του και μετά συνέβησαν και άλλα θαυμαστά. Έτσι τώρα μπορούμε να μιλάμε για μία ακόμα πιο σπάνια τρίτη πράξη – γιατί τώρα ο Jobs ελέγχει την Disney!

Το βιβλίο δεν άρεσε στον Steve Jobs. Δείχνει και μερικές αρνητικές πλευρές του ομολογημένα δύσκολου χαρακτήρα του. Έτσι, απαγόρευσε την πώλησή του στα μαγαζιά της Apple – και του έδωσε την διάκριση της unauthorized biography. (Συνήθως οι πιο πλήρεις βιογραφίες είναι αυτές που δεν εγκρίνονται από τον βιογραφούμενο και τους κληρονόμους του).

Υπάρχει ένα υπέροχο κείμενο του Steve Jobs που νομίζω ότι θα μείνει στην ιστορία. Ο λόγος που εκφώνησε στις 12 Ιουνίου του 2005 στην τελετή αποφοίτησης του Stanford University. Θα το βρείτε σε δεκάδες διευθύνσεις του Internet. Μία: ΕΔΩ. Διαβάστε το! Ακόμα καλύτερα – διαδώστε το.

Ξεκινάει την ομιλία του λέγοντας:

«Σας ευχαριστώ. Είναι τιμή μου να είμαι εδώ κοντά σας για την τελετή αποφοίτησης σε ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια στον κόσμο. Είναι γεγονός ότι ουδέποτε αποφοίτησα από ΑΕΙ και η σημερινή είναι η πιο στενή μου επαφή με μία αποφοίτηση.

Σήμερα θέλω να σας διηγηθώ τρεις ιστορίες από την ζωή μου. Αυτό είναι όλο. Τίποτα σπουδαίο – μόνο τρεις ιστορίες».

Η πρώτη ιστορία αφορά την σχέση του με το πανεπιστήμιο. Η πραγματική του μητέρα είχε θέσει σαν όρο για την υιοθεσία του να σταλεί όταν μεγαλώσει σε πανεπιστήμιο. Πήγε, αλλά μετά από έξη μήνες κι αφού είχε εξαντλήσεις τις οικονομίες των θετών του γονέων (το κολέγιο ήταν ακριβό) αποφάσισε να το εγκαταλείψει – επειδή άλλωστε δεν έβλεπε και σε τι τον ωφελούσε.

Θεωρεί αυτή την απόφαση από τις πιο σωστές που πήρε στη ζωή του. Έτσι έπαψε να ακολουθεί τα πράγματα που δεν τον ενδιέφεραν και άρχισε να παρακολουθεί αυτά που ήθελε. (π. χ. σχεδιασμό τυπογραφίας – που αργότερα τον βοήθησε στην αισθητική του Μακ). Ζούσε μαζεύοντας και επιστρέφοντας μπουκάλια από Κόκα Κόλα.

Η δεύτερη ιστορία αφορά τον έρωτα και το πένθος. Πως άλλαξε τον κόσμο φτιάχνοντας τον πρώτο προσωπικό υπολογιστή. Πως έστησε την Apple, ξεκινώντας την συναρμολόγηση με τον Woz (Steve Wozniak) στο θρυλικό «γκαράζ» – και πως την έχασε.

«Δεν το είδα έτσι τότε – αλλά αποδείχθηκε πως η απόλυσή μου από την Apple ήταν το καλύτερο πράγμα που θα μπορούσε να μου συμβεί. Το βάρος της επιτυχίας αντικαταστάθηκε από την ελαφρότητα του να είσαι πάλι αρχάριος... Με ελευθέρωσε για να ξεκινήσω μία από τις πιο δημιουργικές περιόδους της ζωής μου». Ήταν η περίοδος της ΝΕΧΤ και της PIXAR. Η πρώτη δημιούργησε το πιο στέρεο λειτουργικό σύστημα (πρόγονο του σημερινού Mac OS X).Η δεύτερη έφερε την επανάσταση στον κινηματογράφο ψηφιοποιώντας την κινούμενη εικόνα. Και η πρώτη και η δεύτερη τον ξανάφεραν θριαμβευτικά στην Apple την οποία αναγέννησε.

Η τρίτη του ιστορία αφορά τον θάνατο.

Ένα χρόνο πριν την ομιλία, το 2004, οι γιατροί του βρήκαν καρκίνο του παγκρέατος. (Μία από τις πιο θανατηφόρες μορφές). Για μέρες έζησε με την προοπτική του άμεσα επικείμενου θανάτου. Ήταν πολύ τυχερός, γιατί μπόρεσε να εγχειριστεί – και να γίνει καλά.

Το συμπέρασμα από αυτή την αναμέτρηση με τον θάνατο αποτυπώνεται στην φράση: «Ο θάνατος είναι, κατά πάσα πιθανότητα, η καλύτερη επινόηση της ζωής. Είναι ο καταλύτης της ζωής».

Όλα αυτά, που αποτελούν για τους άλλους καταστροφές: την εγκατάλειψη των σπουδών του, την απόλυσή του από την εταιρία που δημιούργησε, τον θανατηφόρο καρκίνο, ο άνθρωπος αυτός τα μετατρέπει σε ευκαιρίες και αφετηρίες.

Οποιοσδήποτε άλλος (ιδιαίτερα Ρωμιός) θα είχε βυθιστεί στην γκρίνια, την μιζέρια και την αυτολύπηση. Ενώ εκείνος, από κάθε καταστροφή, αναδυόταν ακόμα λαμπρότερος.

Το καταληκτικό μήνυμα αυτής της μνημειώδους ομιλίας – αυτού του δοξαστικού μηνύματος ζωής και δημιουργίας, είναι ίσως και το σλόγκαν ζωής αυτού του μοναδικού ανθρώπου. Λεει στους φοιτητές:

Stay Hungry! Stay Foolish! Μείνετε πεινασμένοι! Μείνετε παλαβοί!

Stay Hungry! Stay Foolish!

Το βιβλίο «iCon Steve Jobs», παρουσιάζεται σήμερα στις 18:00 στο βιβλιοπωλείο Παπασωτηρίου στο Athens Mall. Το κείμενο που διαβάσατε είναι ο πρόλογός μου στην παρουσίαση.