Ιστορία μίας φωτογράφησης

Θα μου συγχωρήσετε τώρα μία προσωπική αναπόληση. (Ημερολόγιο δεν είναι;...)

Ίσως να σας ενδιαφέρει όμως, επειδή αφορά δύο σημαντικούς ανθρώπους, που είχα την τύχη να είναι φίλοι μου.

Με τον Οδυσσέα Ελύτη γνωρίστηκα το 1977, όταν διάβασε ένα κείμενό μου για την ποίησή του, που του άρεσε. (Έκτοτε το έβαζε σε όλα τα αφιερώματα και τις ανθολογίες του έργου του).

Ζήτησε να με γνωρίσει – κι από τότε τον έβλεπα τακτικά.

Με τον Δημήτρη Χορν – Τάκη, για τους φίλους – γνωριζόμουν ήδη από παλιότερα.

Μανιώδης φωτογράφος, είχα ζητήσει αρκετές φορές από τον Ελύτη να τον φωτογραφίσω. Αντιστεκόταν σθεναρά. «Μην χάνεις τον καιρό σου» μου έλεγε, «με ενοχλεί να με φωτογραφίζουν. Παγώνω και βγαίνω χάλια. Άλλωστε πρέπει να επηρεάζω και το αποτέλεσμα – καίγονται τα φιλμ, χαλάνε οι μηχανές...». Και μου διηγιόταν πως διάσημοι φωτογράφοι, που δοκίμασαν, απέτυχαν.

Ωστόσο το καλοκαίρι του 1990, δοκίμασα την έκπληξη της ζωής μου. Απροσδόκητα με πήρε τηλέφωνο και μου ζήτησε να τον φωτογραφίσω.

Παραθέριζε τότε στο σπίτι του Τάκη Χορν, στο Πόρτο Ράφτη, μαζί με την φίλη του Ιουλίτα Ηλιοπούλου. Είχε ήδη εκδηλωθεί η αρρώστια που τον κατέβαλε μετά από έξη χρόνια. Έπαιρνε κορτιζόνη και παραπονιόταν ότι τον παραμόρφωνε. Πιθανότατα αυτός ήταν ο λόγος που ζήτησε να φωτογραφηθεί.

Την άλλη μέρα έφτασα στο Πόρτο Ράφτη με μία βαλίτσα μηχανές, φακούς και φιλμ. Τελευταία στιγμή, πριν αφήσω το αυτοκίνητο στο πάρκινγκ, πήρα από το ντουλαπάκι και μία μικρή κόμπακτ μηχανή που είχα πάντα μαζί μου για κάθε ενδεχόμενο.

Φωτογράφιζα όλο το απόγευμα, από μακριά, με τηλεφακό, για να νιώθει λιγότερο την παρουσία μου. Έβγαλα πολλά φιλμ. Ο Τάκης βοηθούσε με τις χαρισματικές ατάκες του που ελάφραιναν την ατμόσφαιρα.

Η «κατάρα των φωτογράφων» βγήκε αληθινή. Η ολοκαίνουργια επαγγελματική Nikon που είχα αγοράσει πριν μερικούς μήνες, έπαθε μία βλάβη που οι τεχνικοί της εταιρίας δεν την είχαν ξαναδεί. Από τις τέσσερις λάμες του κλείστρου ανέβαινε μόνο η μία, εκφωτίζοντας το ένα τέταρτο του καρέ – αλλά δίνοντας σήμα ότι η φωτογραφία είχε βγει. Έτσι τα μισά φιλμ ήταν για πέταμα.

Την κατάσταση έσωσε η δεύτερη Nikon και η φτηνή Pentax Compact. Σε αυτήν οφείλεται η φωτογραφία του ζευγαριού, που έχει κάνει πολλές φορές τον γύρο του κόσμου.

Χάρισα τις φωτογραφίες στον Οδυσσέα κι αυτός μοίραζε αντίτυπα σε δημοσιογράφους, μελετητές και θαυμαστές από όλη την υφήλιο. Ακόμα δημοσιεύονται σε εφημερίδες και περιοδικά – συχνά χωρίς το όνομά μου.

Η πρώτη δημοσίευση μίας επιλογής έγινε στον «Φωτογράφο» τεύχος 6, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 1990.



Φέτος συμπληρώνονται δέκα χρόνια από τον θάνατο του Ελύτη.